Medische behandeling van pijn bij het vrijen

Onderzoek naar de effectiviteit van botulinetoxine (Botox)

Cosmetisch gynaecoloog Joke Haartsen is werkzaam bij QUOLE Medisch Centrum Waalre. Zij is gespecialiseerd in de behandeling van vaginisme, stressincontinentie en vaginale droogheid dmv laser en esthetische chirurgie. Samen met bekkenfysiotherapeut Van Beuzekom heeft Joke Haartsen onderzoek gedaan naar de behandeling van GPPPS (genitopelviene pijn / penetratie-stoornis) met botulinetoxine.

GPPPS: vaginisme en dyspareunie

GPPPS is de medische term waaronder vaginisme en dyspareunie vallen. Bij deze aandoening is vrijen voor de vrouw erg pijnlijk of zelfs onmogelijk. De oorzaak van de pijn kan een psychologische achtergrond hebben maar kan ook te maken hebben met de bekkenbodem. Doordat de bekkenbodemspieren -de spieren rondom de vagina – te strak aangespannen zijn, is het onmogelijk om te vrijen. De pijn en de angst die daardoor ontstaan, kunnen leiden tot een vicieuze cirkel die lastig te doorbreken is.

De behandeling van GPPPS

De behandeling van GPPPS is multidisciplinair, dat wil zeggen dat een seksuoloog, een bekkenfysiotherapeut en eventueel een gynaecoloog of psycholoog de patiënt samen behandelen. Als deze behandeling geen of onvoldoende effect heeft, kan er gekozen worden voor aanvullende behandelingen zoals TENS, een operatie of botulinetoxine (Botox).

Onderzoek botulinetoxine

Joke Haartsen heeft het onderzoek gedaan bij 52 vrouwen met GPPPPS .  Alle vrouwen hadden voor de behandeling pijn bij het vrijen. Bij 54% was vrijen zelfs onmogelijk. De bekkenfysiotherapeut heeft bij de deelnemers vastgesteld of er sprake was van een overactieve bekkenbodem. Het spieronderzoek van de bekkenfysiotherapeut is tevens de nul-meting geweest om de effectiviteit van de behandeling objectief te kunnen beoordelen.

Wijze van behandeling

In dit onderzoek is er in de bekkenbodemspier rondom de vagina (de musculus puborectalis) beiderzijds op 3 plaatsen botulinetoxine geïnjecteerd.

Bolinetoxine blijkt effectief

Uit het onderzoek blijkt dat de behandeling met botulinetoxine effectief is bij GPPPS (vaginisme en dyspareunie) veroorzaakt door een overactieve bekkenbodem. 96% van de vrouwen konden na de behandeling weer vrijen. Bij 71% van de vrouwen was vrijen zelfs pijnloos. De resultaten van de behandeling bleken bovendien blijvend. Dit permanente resultaat is opmerkelijk. Met botulinetoxine worden spieren tijdelijk ‘verlamd ‘. Het effect is binnen 3 tot 6 maanden weg doordat de zenuwuiteinden van de spier zich herstellen. Omdat de werking van botulinetoxine tijdelijk is en het resultaat van deze behandeling blijvend blijkt, lijkt het doorbreken van de negatieve spiraal een rol te spelen bij de effectiviteit van de behandeling.

Bijwerkingen

Geen enkele vrouw uit het onderzoek heeft bijwerkingen ervaren van de behandeling.

Conclusie

Geconcludeerd mag worden dat, als de standaard behandelmethode van GPPPS niet het gewenste effect heeft, een behandeling met botulinetoxine (Botox) een goede aanvulling is op de behandeling.

Vragen

Heeft u vragen over het onderzoek of de behandeling bij GPPPS neem dan contact op met Joke Haartsen, QUOLE Medisch Centrum Waalre: 040 22 22 370